Każda osoba podlegająca ubezpieczeniu zdrowotnemu, która przebywa daleko od domu, może w razie nagłej potrzeby w ramach podstawowej opieki zdrowotnej (POZ) zgłosić się do dowolnej przychodni do lekarza rodzinnego. Nie jest wymagane skierowanie – informuje Rafał Śliż, rzecznik prasowy Podkarpackiego NFZ.

Aby wizyta była bezpłatna dana placówka musi mieć podpisaną umowę z NFZ. Lekarze rodzinni za przyjęcie chorego spoza listy swoich pacjentów otrzymują dodatkowe środki z NFZ. Pamiętajmy, POZ pracuje w dni robocze, od poniedziałku do piątku, między godz. 8:00 a 18:00. Nie zapomnijmy również o dokumencie tożsamości, który potwierdzi nasze prawo do bezpłatnego korzystania z pomocy medycznej przysługującej osobom ubezpieczonym.

Ból brzucha wieczorem, angina w weekend

Często objawy infekcji nasilają się późnym wieczorem lub nocą. Dobrze o tym wiedzą rodzice małych dzieci, gdy w ciągu dnia maluch bawi się w najlepsze i nic nie zapowiada choroby, a nocą kaszel, ból brzucha, gorączka dają się mocno we znaki. O tak późnej porze można się udać po pomoc do punktu nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej. Placówki te przyjmują w dni robocze w godzinach od 18:00 do 8:00 oraz przez całą dobę w weekendy oraz inne ustawowo wolne dni od pracy. Nie obowiązuje rejonizacja, ani też nie jest potrzebne skierowanie. Brak rejonizacji oznacza, że możemy wybrać dowolną placówkę – zapewne najbliższą naszemu obecnemu miejscu przebywania. Nikt nie zapyta nas o adres naszego lekarza rodzinnego ani powód wybrania tej konkretnej poradni.

A co z bolącym zębem?

Jeśli konieczna będzie nagła pomoc stomatologiczna w nocy lub w dni wolne od pracy, jest ona dostępna w 4 miejscach naszego województwa. W Wojewódzkiej Stacja Pogotowia Ratunkowego w Rzeszowie, Wojewódzkim Szpitalu Podkarpackim w Krośnie, NZOZ EURO-DENT w Przemyślu oraz Sanitas-Dent w Tarnobrzegu. W placówkach tych udzielania jest wyłącznie niezbędna pomoc stomatologiczna, a poradnie pracują w dni powszednie od 19 do 7 rano, a w soboty, niedziele i święta przez całą dobę.

Nagła pomoc w zagrożeniu zdrowia i życia

Jeśli nasze życie jest bezpośrednio zagrożone, wtedy wzywamy Zespół Ratownictwa Medycznego (numer alarmowy 112 lub 999) bądź udajemy się do Szpitalnego Oddziału Ratunkowego (SOR). Nie obowiązuje skierowanie i nie ma też rejonizacji. Pamiętajmy jednak o tym, że jest to miejsce, w którym lekarze, ratownicy i pielęgniarki zajmują się nagłymi przypadkami zagrażającymi zdrowiu i życiu pacjenta. Jeśli zatem zgłosimy się tam z błahym problemem zdrowotnym, wtedy czas oczekiwania na pomoc może być długi, ponieważ każdy pacjent przechodzi ocenę stanu zdrowia na za pomocą tzw. triażu i na tej podstawie ustala się przybliżony czas przyjęcia pacjenta. W przypadku SOR-u o kolejności przyjęcia Pacjenta nie decyduje kolejność zgłoszenia, lecz stan zdrowia – oceniony przez personel medyczny. Triaż przeprowadza pielęgniarka, ratownik medyczny lub lekarz. Pacjent jest przydzielany do jednej z kategorii, w zależności od stopnia pilności udzielenia świadczeń zdrowotnych. Kolory triażu to przybliżony czas oczekiwania na pierwszy kontakt z lekarzem: czerwony – natychmiast, pomarańczowy – do 10 minut, żółty – do 60 minut, zielony – do 120 minut oraz niebieski – do 240 minut. Kolorem czerwonym oznaczane są osoby w stanie bezpośredniego zagrożenia życia, którym należy udzielić natychmiastowej pomocy. Kolor zielony oraz niebieski otrzymują osoby, których stan zdrowia jest najmniej poważny. Mogą one również zostać przez triażystę przekierowane do placówki podstawowej opieki zdrowotnej. Warto pamiętać, że pomoc medyczna w Szpitalnych Oddziałach Ratunkowych nie zastępuje wizyty u lekarza rodzinnego czy lekarza poradni specjalistycznej. Gdy sprawa jest błaha, wybierzmy raczej poradnię nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej, lub poradnię naszego lekarza rodzinnego. Podczas pobytu na SOR lekarz może zlecić dodatkowe badania, ale są to wyłącznie badania i konsultacje niezbędne ze względu na stan nagłego zagrożenia życia lub zdrowia. W razie potrzeby pacjent może być też skierowany do leczenia szpitalnego lub przetransportowany do innej specjalistycznej placówki.

A co z wyjazdami za granicę Polski?

Gdy szykujemy się na ferie we Włoszech czy Szwajcarii lub pakujemy walizki, by wkrótce wylecieć do Grecji, pamiętajmy o zabraniu ze sobą Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ). Waży niewiele, a daje wiele korzyści na wypadek choroby, czy urazu podczas zagranicznej podróży.

Karta EKUZ to podstawa przed wyjazdem do państw UE, EFTA (czyli Islandii, Norwegii, Szwajcarii i Lichtensteinu) oraz Wielkiej Brytanii. Nic nie kosztuje, a w razie nagłej choroby ułatwi korzystanie z publicznej opieki medycznej.

– Mamy coraz większą świadomość, że w sytuacjach różnych zdarzeń losowych, jak choroba, uraz, wypadek możemy korzystać z publicznej służby zdrowia za granicą jako obywatele Unii Europejskiej. Stąd też wiele osób jest już zaopatrzonych w Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego. W ubiegłym roku wydaliśmy ich dla mieszkańców Podkarpacia blisko 120 tysięcy! Im bliżej ferii tym zainteresowanie kartą EKUZ rośnie. Tylko w tym roku wydaliśmy ponad 4 tysięcy kart EKUZ – informuje Rafał Śliż.

Mamy prawo do skorzystania z publicznej ochrony zdrowia na terenie UE

Jak podkreśla rzecznik, coraz częściej wiemy, że karta EKUZ pozwala nam na skorzystanie za granicą ze świadczeń medycznych w placówkach publicznej ochrony zdrowia, w przypadku nieplanowanego i niezbędnego leczenia, ale wciąż nie mamy świadomości, że każde państwo ma swoje zasady. W wielu państwach pacjent musi dopłacać do wizyty u lekarza, badań laboratoryjnych, czy leczenia szpitalnego.

– Musimy wiedzieć, że nasze leczenie w ramach EKUZ w państwach Unii Europejskiej, Wielkiej Brytanii i EFTA odbywa się na takich samych zasadach jak dla obywateli tego państwa. Zatem jeśli w Bułgarii, dla mieszkańców tego kraju, badania laboratoryjne, nawet te ze skierowaniem, są odpłatne w jakieś części, to również my będziemy musieli za nie zapłacić. Jeśli Włoch częściowo płaci za wizytę u lekarza pierwszego kontaktu, to dla nas taka porada też będzie płatna, czy na przykład będąc na wakacjach w Chorwacji, gdy trafimy do szpitala, musimy liczyć się z dodatkową odpłatnością – podaje Rafał Śliż.

Dlatego warto, oprócz wyrobienia karty EKUZ, zapoznać się z zasadami publicznej opieki zdrowotnej, która obowiązuje w danym państwie. W wielu krajach akcje związane z pomocą na stokach narciarskich lub akcje poszukiwawcze w górach są płatne. Dlatego warto rozważyć również dodatkowe komercyjne ubezpieczenie.

– Niezbędne i praktyczne informacje o tym, jak wygląda leczenie z kartą EKUZ znajdziemy na stronie internetowej www.nfz-rzeszow.pl. W zakładce „Pacjenci”, pod hasłem „Nasze zdrowie w UE” znajdziemy państwa, które honorują EKUZ i szczegóły dotyczące publicznej opieki medycznej w tych krajach – dodaje.

Dla kogo EKUZ?

Przypomnijmy, kartę EKUZ może otrzymać każdy, kto jest zgłoszony do ubezpieczenia zdrowotnego lub ma prawo do świadczeń zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych. Za granicą Polski, karta jest ważna wraz z paszportem lub dowodem osobistym. Co istotne, taką kartę powinna mieć każda osoba wyjeżdżająca, także dziecko. EKUZ rodzica, nie uprawnia do uzyskania pomocy medycznej dla dziecka. EKUZ dziecka równie jest ważny z jego dowodem tożsamości.

Gdzie szukać informacji na temat zasad dotyczących leczenia w Polsce i za granicą?

Idealna będzie Telefoniczna Informacja Pacjenta. Pod bezpłatnym numerem 800 190 590 przez całą dobę 7 dni w tygodniu możemy zapytać konsultanta o interesujące na sprawy. Wykaz wszystkich placówek medycznych jest również dostępny na stronie internetowej Podkarpackiego NFZ.